Zasadnicze rozstrzygnięcie zawarte w wyroku rozwodowym dotyczy stwierdzenia ustania małżeństwa. Sąd jednocześnie podejmuje jednak również inne rozstrzygnięcia – niektóre z urzędu, inne na wniosek. W pierwszym przypadku sąd ma obowiązek m.in. rozstrzygnąć o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach z dzieckiem.
Orzeczenie w przedmiocie władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem wymaga wszechstronnego rozważenia przez sąd okoliczności faktycznych danej sprawy, dotyczących zarówno dziecka (dzieci) jak i rodziców. W pierwszej kolejności należy uwzględnić interes (dobro) dziecka i interes społeczny, nie zaś rodziców (por. wyrok SN z 25.08.1981 r., III CRN 155/81).
Sąd bierze pod uwagę osobiste właściwości rodziców, ich kwalifikacje oraz stan emocjonalnej więzi pomiędzy nimi a dzieckiem, uwzględnia wiek dziecka, fakt ewentualnego wychowywania dziecka dotychczas przez jednego z rodziców. W końcu rozstrzyga z uwzględnieniem postulatu wspólnego wychowywania się rodzeństwa.
Małżonkowie w toku postępowania rozwodowego mogą przedstawić pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd uwzględni porozumienie, gdy uzna, że jest ono zgodne z dobrem dziecka. W każdym przypadku rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem powinno zostać oparte na wszechstronnej analizie materiału dowodowego, w tym także wspomnianego porozumienia małżonków.
Porozumienie powinno rozstrzygać we wszystkich istotnych sprawach dziecka i obejmować wszystko to, co wchodzi w zakres atrybutów władzy rodzicielskiej. Porozumienie powinno zatem dotyczyć wychowania, kierowania, troski o środowisko materialne dziecka i o jego osobę. Porozumienie małżonków jest istotnym elementem wpływającym na decyzję sądu w zakresie władzy rodzicielskiej (por. uchwała SN z 05.06.2012 r., III CZP 72/11).
