Każdy z nas czasem zmuszony jest zostać w pracy po godzinach, pracować w weekend czy też w nocy. W związku z tym pojawia się pytanie, co przysługuje pracownikowi w zamian? Według kodeksu pracy za nadgodziny bądź prace w weekendy podwładnemu przysługuje wolne bądź dodatkowy zarobek.
Kodeks pracy określa jasno zasady na jakich warunkach zatrudnia się pracownika, a także określa normy jego pracy. Według kodeksu czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę oraz 40 godzin w tygodniu. Pracodawca zobowiązany jest przestrzegać tych norm w przeciętnym okresie rozliczeniowym, który zostaje ustalony. Jeżeli pracodawca nie dotrzyma wyznaczonego terminu zobowiązany jest do rekompensaty wobec pracownika za dłuższą pracą. Wówczas może zrobić to poprzez przyznanie pracownikowi odpowiedniej liczby dni wolnych bądź wypłacając mu dodatkowe wynagrodzenie w wysokości – 50% dodatku za każdą godzin pracy w nadgodzinach bądź 100% dodatku za każdą godzinę, która wynika z przekroczenia tygodniowej normy czasu pracy. Jednocześnie pracownik otrzymuje także normalne wynagrodzenie.
Pracownik na polecenie szefa może zostać zobowiązany do zostania w pracy po godzinach. Wówczas taka praca jest łączona z dodatkowym wynagrodzeniem (minimum 60% wynagrodzenia pracownika), a także dodatkiem, który wynosi 50% wynagrodzenia, jeżeli praca odbywa się w dzień powszedni oraz 100% jeżeli odbywa się w święta, niedziele bądź nocą. Pracodawcy również może przyznać pracownikowi wolne dni (wówczas bez dodatkowej wypłaty) w zamian za nadgodziny. Limit nadgodzin w ciągu roku kalendarzowego wynosi 150 godzin.
Jeżeli pracownik zostaje w pracy w porze nocnej wówczas przysługuje mu dodatek do wynagrodzenia. Za każdą nocną godzinę powinien otrzymać dodatek w wysokości 20% stawki godzinowej z minimalnego wynagrodzenia. Pracodawca oczywiście może przyznać wyższy dodatek jeżeli tak postanowi.
W sytuacji, gdy pracodawca zleci nam pracę w sobotę zasady dodatkowych wynagrodzeń są takie same jak za nadgodziny. Z przepisów zawartych w kodeksie pracy wynika, że jeżeli pracownik pracuje w sobotę wówczas pracodawca zobowiązany jest mu udzielić dzień wolny. Jednak jeżeli przy dziennym 8 godzinnym trybie pracy, pracownik w sobotę będzie pracował więcej godzin wówczas przysługuje mu dodatek za nadgodziny w wysokości 50% wynagrodzenia za każdą ponadwymiarową godzinę pracy. Jeżeli pracownik będzie pracował w dniu wolnym i przekroczy 40 godzin pracy tygodniowo wówczas do normalnego wynagrodzenia ma prawo żądać dodatku za każdą godzinę dodatkową w wysokości do 100 %.
Kodeks pracy określa również zasady pracy w niedziele oraz święta. Jeżeli ktoś wykonuje prace w niedzielę wówczas nasz przełożony zobowiązany jest zapewnić nam inny dzień wolny od pracy w okresie 6 dni poprzedzających bądź następujących po takiej niedzieli. Jednak jeżeli pracownik nie może tego dnia wolnego wykorzystać wówczas przysługuje mu dodatek za nadgodziny w wysokości 100% do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę. Podobnie jest podczas pracy w święto, jeżeli pracownik nie może wykorzystać dnia wolnego w okresie rozliczeniowym wówczas zyskuje prawo do dodatku 100% za każdą przepracowaną godzinę, jako godziny nadliczbowe.
Za pracę w godzinach nadliczbowych należy spodziewać się rekompensaty w postaci dodatku do wynagrodzenia w wysokości 50% lub 100% wynagrodzenia lub udzielenie czasu wolnego od pracy. W całym województwie warmińsko-mazurskim rocznie dociera około 1700 skarg do Inspekcji Pracy. 40 % z nich dotyczy wynagrodzeń, natomiast 10-15% to są skargi dotyczące czasu pracy, czyli łamanie przepisów o czasie pracy. Sprawa podstawowa jest taka, że często pracodawcy nie prowadzą ewidencji czasu pracy albo ta ewidencja jest nierzetelna czyli nie odzwierciedla prawidłowego czasu pracy
– informuje Jacek Żerański, rzecznik prasowy Okręgowej Inspekcji Pracy w Olsztynie.
Inspekcja Pracy jest od kontroli przestrzegania przepisów Prawo pracy. Wykroczenia, które są przez nich stwierdzane są określone w kodeksie pracy. Jeżeli inspekcja pracy stwierdzi, że popełnione zostało wykroczenie może ukarać wówczas pracodawcę mandatem w wysokości do 2000 zł lub skierować wniosek do sądu, gdzie wówczas pracodawca może zostać ukarany grzywną do 30 000 zł.
IK
